
Gửi những người bạn trẻ
Bình chọn: 335
Bình chọn: 335
Hai tuần sau khi có thông báo điểm thi ĐH, tôi nhận được tin em trai một người bạn vừa bỏ nhà ra đi sau lần tự tử không thành vì trượt ĐH. Tôi post lại ở đây bài viết cuối cùng trong cuốn sách mình vừa xuất bản (Tôi là một con lừa) như một nhắn nhủ đến gần nửa triệu bạn trẻ đang trong tâm trạng chán nản bất lực - một tâm trạng mà tôi cũng từng thấu hiểu.
***
Phần viết cuối cùng của cuốn sách này xin dành cho những bạn đọc tuổi mười tám. Tại sao? Bởi đó là khi bạn bắt đầu phải có những quyết định lớn đầu tiên trong đời, và cũng là khi bạn có thể phải nếm trải vết trượt đầu đời: trượt đại học. Tại sao tôi lại đề cập đến một vấn đề dường như chẳng liên quan đến cuốn sách này chút nào? Bởi nhiều người cho tôi là một kẻ may mắn, với những học hàm học vị, với cuộc sống tự do, với chu du thế giới. Nhưng quay vòng trở lại thời điểm tôi mười tám tuổi, vết trượt đầu đời này liên quan đến tất cả những lời ngợi khen mà tôi được nhận.
Đây là câu chuyện mà Trang Hạ, với tư cách là một người bạn từ thời còn đi học, muốn tôi viết. Email của chị gửi cho tôi thậm chí còn được tô đậm "em phải viết". Vì vậy, tôi sẽ kể cho các bạn trước khi trang cuối của cuốn sách này được gấp lại.
Tại ĐH Khoa học ứng dụng Amsterdam, tôi có khoảng bảy mươi sinh viên quốc tế theo học môn của mình. Bảy mươi khuôn mặt đủ màu da đến từ ít nhất hai mươi quốc gia khác nhau, và thể nào cũng có một vài cô cậu người Trung Quốc, Nhật Bản, hoặc Hàn Quốc bẽn lẽn ngồi phía rìa lớp, mắt mở to miệng ngậm chặt ai nói gì cũng cười (!). Tuy nhiên, khóa học nào cũng thế, cứ đến phần thảo luận về vai trò của giáo dục trong phát triển kinh tế là các cô cậu bình thường miệng câm như hến này bỗng dưng hoạt bát hẳn lên. Họ thường sốc bạn bè cùng lớp bằng những câu chuyện "kinh hoàng" mà chính bản thân đã trải qua để có thể đặt chân lên ngưỡng cửa đại học. Rất nhiều em bật khóc khi nhớ lại áp lực tâm lý khủng khiếp của kỳ thi, vùi đầu mười lăm tiếng một ngày, tự đặt ra đủ mọi giao kèo với trời đất.
Cho đến một hôm thì cả lớp náo loạn vì một cô bé người Hồng Kông nước mắt lưng tròng cho mọi người xem ảnh của một cô bạn thân: "Bạn tôi tự tử vì trượt đại học. Tôi ở đây học cho cả phần của cô ấy. Tôi chia sẻ điều này vì muốn các bạn từ châu Âu và Mỹ hiểu rằng, sự lười biếng và học hành như đi chơi của các bạn là điều khiến sinh viên châu Á chúng tôi vừa khinh thường vừa ghen tị."
Tôi thường lắng nghe trải nghiệm của những sinh viên cùng màu da với mình bằng sự cảm thông vô tận, bởi tôi cũng từng giống như họ. Mười lăm năm trước, một con bé tôi có nằm mơ cũng không thể tưởng tượng được có ngày mình sẽ phụ trách cả một tờ báo hơn mười vạn bản ở tuổi hai mươi tư, dành được học bổng thạc sĩ của hai trường đại học châu Âu, rồi lại còn học lên tận tiến sĩ, chu du tới hơn một phần ba thế giới, ra sách này sách nọ "hù" thiên hạ, và bây giờ đứng lớp gõ đầu một lũ Tây.
Khi ấy tôi không thể tưởng tượng được đơn giản vì trong kỳ thi năm ấy, tôi trượt đại học.
Có rất nhiều điều tôi muốn chia sẻ với các bạn. Tôi sẽ cố gắng viết ở đây thật rõ ràng những gì tôi muốn nói.
Thứ nhất, trượt đại học không có nghĩa là mọi cánh cửa đã khép lại. Việt Nam cần hàng triệu thợ bậc cao, sao không học nghề? Tôi có cô em họ học trung cấp thú y, mới hai mươi tuổi đã xây nhà cho bố mẹ và kiếm gần một nghìn đô một tháng. Bản thân tôi học Cao đẳng Sư Phạm. Tôi đã quyết định đúng khi tiếp tục con đường này năm tiếp theo, và từ bỏ việc rẽ ngang sang bắt đầu lại với ước mơ học báo chí. Hầu hết các trường đều có liên thông, kể cả nếu các bạn cố kiết muốn lấy bằng đại học cũng chẳng có gì là khó. Tôi phải nói rằng vốn ngoại ngữ tích cóp được trong ba năm học đó là chiếc chìa khóa để tôi bước ra thế giới. Không có ngoại ngữ, sẽ chẳng có lấy một phần trăm cuộc sống của tôi bây giờ cùng với tất cả những chuyến đi chu du đã thành hiện thực.
Thứ hai, bố mẹ và gia đình không phải lúc nào cũng đúng. Người lớn biết nhiều nhưng không biết tất cả. Mười tám tuổi, bạn có khả năng đi bỏ phiếu quyết định vận mệnh của đất nước thì cũng có khả năng hành động quyết định vận mệnh của chính mình. Hồi cấp ba tôi học chuyên toán Trần Phú rất căng thẳng, đầu năm lại phải thi sàng lọc với nhau và các học sinh trường ngoài. Năm lớp mười hai, sau khi đỗ kỳ thi sàng lọc, tôi quyết định bỏ lớp chuyên chuyển sang học một lớp gấu nhất khối. Ba tôi giận không cất nên lời. Nhưng đó là quyết định sáng suốt nhất trong đời tôi: giành lại sự bình bằng để ôn thi môn học mà tôi học rất dốt (điểm trung bình 4,5) nhưng tin là mình rất thích: môn Tiếng Anh.
Cuối cùng, dù rất đau lòng nhưng tôi cũng phải tâm sự thành thật với các bạn rằng mọi hệ thống giáo dục đều bất cập trong việc phát huy khả năng của học sinh, giáo dục Việt Nam thì tệ hơn một tí do tốc độ h
Hóa ra mình cũng là người giàu có
Chàng thanh niên nọ lúc nào cũng than vãn số mình không tốt, không thể giàu có được. Một ngày, một ông lão đi qua, nhìn thấy vẻ mặt ủ ê của anh bèn hỏi: Chàng trai, sau trông cậu buồn thế[…]
Truyện Blog
Bạn không bao giờ là một người đáng thương, người bỏ đi mới là kẻ phải nuối tiếc. Cũng đừng vì thế mà "dè chừng" với tình yêu. Khi chàng trai của mình đến, hãy cứ lại yêu, trọn vẹn như lần đ[…]
Truyện Blog
Trong lòng tay, trong vòng tay
Tình yêu là gì? Có lẽ tình yêu là bạn biết mình còn có một nơi có thể đến, là lòng bàn tay, hoặc là được ôm vào lòng. Cô gái nói cô rất yêu bạn trai mình, và anh ấy cũng rất yêu cô. Bên […]
Truyện Blog
Audio Thấy mọi người cứ đồn đại về Ngày tận thế, anh cũng chẳng bận tâm làm gì. Vì phương châm của anh vốn là: Hãy cứ sống như thể bạn chỉ còn một ngày để sống. Nhưng hôm nay, bất chợt em n[…]
Truyện Blog
Anh trở thành mối quan tâm duy nhất của chị. Nhưng chị lại không phải mối quan tâm duy nhất của anh. Mỗi lần được bạn bè, họ hàng giới thiệu bạn gái, anh lại đây đẩy chối từ. Anh đã góa vợ […]
Truyện ngắn
'Lòng người ta là giấy, chứ không phải vàng đá'. Là giấy nhưng sao người ta cứ nghĩ là vàng để đem đi thử lửa? Đến lúc cháy mất rồi lại thất vọng lòng dạ bạc đen? Sao ta không hiểu rằng, bở[…]
Truyện Blog
Hạnh phúc tiêu tan bởi những điều như thế!
Đôi khi, hạnh phúc gia đình tiêu tan chỉ bởi những lặt vặt như thế! Tôi bước vào quán ăn sáng khá sớm. Trong quán không có nhiều người. Đối diện chỗ tôi ngồi là một cặp vợ chồng và đứa con […]
Truyện ngắn
Khoa chết một cách lãng nhách. Đấy là tôi cứ nói như vậy thôi. Với tôi, đứa nào tự tử thì đứa ấy là đứa đáng chết. Chính xác là đáng bị gọi là chết một cách lãng nhách. Chẳng có lý do nào […]
Truyện ngắn
Biết “cúi xuống” mới là trưởng thành, biết "hạ mình" mới là cao thủ
Bất luận là người có dã tâm nào đi nữa, khi đứng trước chính nghĩa thì đều không cách nào trụ vững nổi. Cách đây rất lâu, có một chàng thanh niên người Nauy đã vượt biển đến nước Pháp để gh[…]
Truyện ngắn